Sayın Üyemiz,

T.C. Adana Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden alınan yazıda, Çevre Kanunu çerçevesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nden alınan yazıya atfen;

Ülkemizde atıksu yönetimine ilişkin uygulamaların 2872 Sayılı Çevre Kanunu çerçevesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı tarafından yürütülmekte olduğu belirtilmektedir.

Küresel iklim değişikliği, kuraklık ve su kaynakları üzerindeki artan kullanım baskısı nedeni ile suyun günden güne azalan sınırlı ve tükenecek bir kaynak olduğu ve ülkemizin su kıtlığı çeken ülkeler arasında yer  aldığı  gerçeğinden  hareketle; Bakanlığın  atıksu  yönetiminde temel  politikasının,  öncelikle  atıksu oluşturmayan, tasarruflu  su  kullanan  ya  da  oluşan atıksuyu  geri  kazanarak tekrar  kullanımını  sağlayan temiz üretimin benimsenmesi ve kirliliğin kaynağında önlenmesi ile atıksuların alternatif bir su kaynağı olduğu yaklaşımı ve döngüsel ekonomi ilkeleri çerçevesinde, arıtılmış atıksuların farklı alanlarda tekrar kullanımının yaygınlaştırılması olarak belirlendiği belirtilmektedir.

Bu doğrultuda 2872  sayılı  Kanunun  29.  Maddesinde  yapılan değişiklikle,  atıksu  arıtma tesislerinde  kullanılan  elektrik  enerjisinin %  50'sine  kadar  olan  geri  ödeme oranı, ileri  arıtma  teknikleri  ile  arıtılmış  atıksuyunu  yeniden  kullanan  kuruluşlara,  yeniden  kullanım oranına göre %100'e kadar artırımlı olarak ödenmeye başlanacağı bildirilmiştir.

Diğer taraftan, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği'nde (SKKY) arıtılmış atıksuların yeniden kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik  düzenlemeler  yapıldığı,  ayrıca  Atıksu  Arıtma  Tesisleri  Teknik  UsullerTebliği  (AATTUT)'nin Ek-7'sinde  yer  alan  "Arıtılmış Atıksuların  Sulama  Suyu Olarak Geri Kullanım Kriterleri" bölümü, arıtılmış atıksuların çevresel, endüstriyel ve diğer kullanım alanlarını içerecek şekilde genişletildiği ve yapılan düzenlemenin 25.10.2022 tarihli ve 31994 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiği belirtilmiştir.

Bu kapsamda; Tebliğin 18 inci Maddesine eklenen "Atıksuyun yeniden kullanımı konusunda Bakanlık uygun görüşü alınır." hükmü doğrultusunda yapılması gereken iş ve işlemlere ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır;

- Çevresel Yeniden Kullanım: Arıtılmış atıksuyun sadece Tebliğin 22/A maddesi kapsamında çevresel (sulak  alan  oluşturulması,  göl/baraj,  yeraltı  ve  yerüstü  su  kaynaklarının  desteklenmesi,  vb.)  amaçlarla yeniden  kullanılması  durumunda, ilgili  atıksu  altyapı  yönetimi  veya  kullanımı  yapacak  kurum/kuruluş tarafından  bu  yazı  ekinde  verilen  format  doğrultusunda  detaylı  bir  rapor  hazırlanarak/hazırlattırılarak

uygun görüş almak üzere Bakanlığa başvurulması gerekmektedir.

- Sulama Suyu Olarak Yeniden Kullanım: Arıtılmış  atıksuyunu  sulamada  kullanmak isteyen  atıksu altyapı  yönetimleri  SKKY'nin  28.  maddesi  kapsamında  Çevre,  Şehircilik  ve  İklim  Değişikliği  İl Müdürlüklerine başvurmakla yükümlüdürler.

- Endüstriyel Yeniden Kullanım:  Arıtılmış  atıksuyun  endüstriyel  üretim  prosesinde  kullanılması durumunda Bakanlık uygun görüşüne gerek bulunmamakta olup, Tebliğin Ek 7.2 başlığı altında tavsiye niteliğinde kriterler yer almaktadır. Temassız  soğutma  suları  hariç  yeniden  kullanılacak  endüstriyel  nitelikli  arıtılmış  atıksuların  hiçbir

şekilde alıcı  ortama  deşarj  edilmemesi  şartıyla  %100'ünü  proseste  yeniden  kullananlar  2018/14  sayılı Atıksu Arıtma/Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onay Genelgesi kapsamında Teknik Uygunluk Raporu ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerine başvuracaklardır.

- Yangın Suyu Olarak Yeniden Kullanım ile Gri Suyun Yeniden Kullanımı: Tebliğ'in Ek 7.3 başlığı altında yer alan yangın  suyu  ve  gri  su  yeniden  kullanım  alanlarına  ilişkin  uygulamalarda  kullanıma yönelik izlemelerin tesis tarafından yapılması ve Tebliğde yer alan depolama koşullarına dikkat edilmesi gerekmektedir.

- Toz Kontrolü/Saha Sulama Suyu Olarak Yeniden Kullanım: Tebliğ'in Ek 7.3  başlığı  altında  yer alan  toz  kontrolü/saha  sulama  suyu  amacıyla  kullanılacak  atıksuların  Tebliğin  Ek  7,  Tablo  E7.1'de verilen Sınıf B kalite kriterlerine uygun olarak arıtılması ve izin ve izlemelerin bu çerçevede yürütülmesi gerekmektedir.

- 2018/14 sayılı Atıksu Arıtma/Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onay Genelgesi kapsamında arıtılmış atıksuların yeniden kullanımına ilişkin olarak; Arıtılmış  atıksuların tamamını  ve/veya  bir kısmını çevresel, sulama suyu ya da toz kontrolü/saha sulama suyu olarak yeniden kullanmayı planlayan mevcut atıksu arıtma tesisleri (AAT)'lerde revizyon yapılması söz konusu ise;

1. Mevcut AAT'ye ileri arıtma ünitelerinin (Membran teknolojileri, Kum Filtre, Mikroelek, İleri Oksidasyon  Prosesleri,  Adsorbsiyon,  Elekrooksidasyon,  Elekrodiyaliz,  İyon  değiştirme, dezenfeksiyon vb. diğer ileri arıtma prosesleri) ilave edilmesi durumunda; atıksu altyapı tesisi yönetimi  ve/veya  münferit  tesisler  tarafından  imzalı  teknik  bilgileri  içeren  özet  raporun  ve AAT  akım  şemasının ilgili  onay merciine  sunulması  halinde  proje onay revizyonuna gerek bulunmamaktadır.

2. Mevcut  AAT'ye  kimyasal  ve/veya  biyolojik  arıtma  proseslerinin  ilave  edilmesi  durumunda; atıksu altyapı tesisi yönetimi ve/veya münferit tesisler tarafından imzalı teknik bilgileri içeren özet  raporun  ve  AAT  akım  şemasının  ilgili  onay  merciine  sunularak  proje onay revizyonu gerekliliği hususunda ilgili onay merciinin görüşünün alınması gerekmektedir.

3. Evsel nitelikli arıtılmış atıksuların yeniden kullanılması  urumunda;  AAT  proje  onayı bulunmayan tesisler için,  2018/14  sayılı Genelgenin  II.  Proje Onayı İstenmeyecek Durumlar başlığı (b) bendinde

"…yeniden kullanılacak evsel nitelikli atıksularda, gıda sektöründe kullanımı hariç olmak üzere yeniden kullanım amacına uygun kalite kriterleri proje onay kapsamında değerlendirilecektir."  hükmü uygulanacak  olup;  AAT  proje  onayı  mevcut  ise yapılacak  ilaveler  nedeniyle  proje  onayı  revizyonu  gerekliliğine  dair  yukarıdaki  hususlar dikkate alınarak değerlendirme yapılır.

Ayrıca, Tebliğin 22/D maddesi kapsamında  arıtılmış  atıksuların  yeniden  kullanılması halinde  suyun  kullanımına  ilişkin  verilerin  tesisler  tarafından  Atıksu  Bilgi  Sistemi'negirilmesi ve  güncelliğinin sağlanması gerekmektedir.

Bu kapsamda, arıtılmış atıksuların yeniden kullanımına ilişkin Atıksu  

Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği kapsamında yapılması gereken iş ve işlemlerin 

yukarıda anılan esaslar çerçevesinde yürütülmesi gerektiği belirtilmektedir.

Bilgilerinize sunarız.

Saygılarımızla.

Ek: Çevresel Yeniden Kullanım (1 Sayfa)